دمای یخچال برای نگهداری غذاها باید در حالت ایدهآل باشد؛ در غیر این صورت، هدف اصلی که همانا سالم ماندن غذاها است، محقق نخواهد شد. ایدهآلترین دما برای نگهداری مواد غذایی در یخچال، ۴ درجه سانتیگراد است. این دما میتواند باکتریها را از بین ببرد و از بیماریهایی مانند بوتولیسم جلوگیری کند. ضمنا فشار وارد آمده بر کمپرسور یخچال و مصرف انرژی را هم متعادل میکند.
دمای یخچال باید چقدر باشد؟
دما به درجه یا شدت گرما و سرما اشاره دارد و سه مقیاس اصلی برای آن تعیین شده است؛ فارنهایت با حرف اختصاری F، سانتیگراد با حرف اختصاری C و کلوین با حرف اختصاری K. در ایران بیشترین استفاده از مقیاس درجه سانتیگراد صورت میگیرد.
طبق استانداردهای سازمانهای غذا و دارو در سرتاسر جهان، دمای یخچال باید روی ۴ درجه سانتیگراد تنظیم شود. خوشبختانه اکثر یخچالهای مدرن یک نمایشگر کوچک برای نشان دادن دما دارند. با این حال، توصیه میشود با استفاده از یک دماسنج مناسب نیز به اندازهگیری دمای داخلی یخچال خود بپردازید. زیرا ممکن است نمایشگر دما خراب باشد یا اطلاعات دقیقی را نمایش ندهد.
چرا دمای یخچال اهمیت دارد؟
دمای یخچال به چند دلیل عمده اهمیت زیادی دارد. اولا دمای مناسب به جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی و رشد باکتریها در یخچال کمک میکند. دمای ۴ درجه سانتیگراد از رشد باکتریها جلوگیری میکند و تازگی و ایمنی مواد غذایی فاسد شدنی را تضمین خواهد کرد.
از سوی دیگر، دمای بالای ۴ درجه سانتیگراد میتواند باعث تکثیر سریعتر میکروبها شود؛ امری که بیماریهای ناشی از مسمومیت غذا را به همراه خواهد داشت. به طور کلی، مواد مختلف غذایی مانند لبنیات و گوشت خام باید در دمای ۴ درجه سانتیگراد نگهداری شوند. با این کار، از رشد باکتریهای خطرناکی مانند سالمونلا جلوگیری خواهد شد.
دمای مناسب یخچال، بر بهرهوری مصرف انرژی و طول عمر کلی دستگاه نیز تاثیرگذار است. اگر دما خیلی پایین باشد، کمپرسور برای حفظ آن دما باید سختتر کار کند. درنتیجه، انرژی بیش از حد نیز مصرف خواهد شد. این امر علاوه بر افزایش قبض برق میتواند فشار غیرضروری به اجزای یخچال وارد کند و طول عمر آنها را کاهش دهد. از طرف دیگر، دمای بالاتر از ۴ درجه سانتیگراد باعث هدررفت زودتر مواد غذایی خواهد شد.
آیا تمام مواد غذایی نیاز به دمای یکسانی برای نگهداری در یخچال دارند؟
به طور کلی، همه غذاها را میتوان در دمای ۴ درجه سانتیگراد یخچال نگهداری کرد. با این حال، برخی مواد غذایی در دماهای کمتر یا بیشتر، بهتر باقی میمانند. بنابراین غذاهای زود فاسد شدنی مانند گوشت خام، مرغ و محصولات لبنی را میتوانید در دمای صفر تا ۴ درجه سانتیگراد نگه دارید. از سوی دیگر، میوهها و سبزیها را میتوان در دمای حدود ۴ تا ۷ درجه سانتیگراد نگهداری کرد. با این کار، تازگی و بافت میوهها و سبزیها حفظ خواهد شد.
از طرف دیگر، همه مواد غذایی برای ذخیرهسازی در یخچال مناسب نیستند. مثلا مواد غذایی خاصی مانند نان، پیاز یا سیبزمینی با نگهداری در یخچال امکان دارد طعم، بافت یا ارزش غذای خود را از دست بدهند. بنابراین بهتر است نان را در فریزر و صیفیجاتی مانند پیاز و سیبزمینی را در کابینت خشک، تاریک و خنک نگهداری کرد.
راهکارهای بهینه برای تنظیم دمای یخچال به صورت مناسب
حالا که یخچال خود را روی دمای مناسب تنظیم کردهاید، باید راهکارهایی را برای حفظ این دما نیز بدانید. در ادامه، چند راهکار بهینه و ساده را برای حفظ دمای یخچال بررسی خواهیم کرد.
۱. سازماندهی صحیح یخچال
سازماندهی صحیح یخچال برای حفظ دمای آن بسیار لازم است. فاسدشدنیترین اقلام مانند گوشت و لبنیات را در قفسههای بالایی نگهداری کنید. چرا که سردترین هوا را دارد. میوهها و سبزیها را هم در قسمت پایینی یخچال قرار دهید تا تازگی خود را حفظ کنند. چاشنیها و اقلام باقیمانده را هم میتوانید در قفسههای بینابینی بگذارید؛ چرا که دمای متعادلتری دارند.
۲. باز نگذاشتن درب یخچال
باز و بسته کردن مکرر درب یخچال به دمای داخلی آن آسیب میرساند. زیرا هر بار که درب یخچال باز میشود، هوای سرد درون و هوای گرم بیرون با هم تبادل خواهند شد. این امر باعث میشود کمپرسور سختتر کار کند و مدت زمان اتومات یخچال به هم بریزد. ضمنا درب یخچال را باید به خوبی ببندید. زیرا اگر یک ذره هم باز بماند، دمای داخلی آن کاهش خواهد یافت.
۳. تمیز کردن کویلهای یخچال
کویلها و سیمپیچهای پشت یخچال محل تجمع گرد و غبار هستند. این امر میتواند گردش هوا را محدود کند و نوسانات دما در داخل یخچال پدید آورد. شما میتوانید کویلها را با استفاده از جاروبرقی پاک کنید و از یک برس نرم برای حذف هرگونه مواد باقیمانده بهره ببرید. با این کار به یخچال اجازه خواهید داد تا در دمای دلخواه به شکل موثرتر کار کند.
۴. پر نکردن بیش از حد یخچال
هر یخچال ظرفیت مشخصی دارد و نباید بیش از حد مجاز پر شود. این شلوغ بودن یخچال میتواند جریان هوا را محدود و حفظ دمای مناسب را با مشکل مواجه کند. در صورت لزوم، مواد غیرضروری را از یخچال خارج کنید یا به فریزر انتقال دهید. ضمنا از گذاشتن غذاهای بسیار داغ در یخچال خودداری فرمایید؛ زیر این کار میتواند دمای داخل یخچال را به شدت کاهش دهد.
۵. بررسی کردن درزگیر یخچال
برای حفظ دمای یخچال باید مطمئن شوید که درب آن به خوبی مهروموم شده است. لاستیک درب معیوب منجر به نشت هوا و نوسانات دمایی یخچال خواهد شد. بنابراین لاستیک درب را به طور منظم بررسی و در صورت لزوم آن را تعویض کنید. در پایان، اگر با دمای یخچال خود مشکل دارید، حتما از خدمات تعمیر یخچال در منزل استفاده کنید. زیرا فقط تکنسینهای مجرب میتوانند مشکل را در کمترین زمان ممکن پیدا کنند.
جمعبندی
با حفظ محدوده دمای بهینه یخچال میتوان ایمنی و تازه ماندن مواد غذایی را تضمین کرد. ضمنا با این کار، بهرهوری مصرف انرژی نیز بالا میرود و یخچال نیز پیش از موعد خراب نخواهد شد. لطفا نظرات خود را درباره مقالات حوزه لوازم خانگی با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
۱٫ آیا دمای یخچال تنها عامل تعیینکننده برای نگهداری مواد غذایی است یا عوامل دیگری نیز در این مورد تأثیرگذارند؟
خیر عوامل دیگری مانند نوع و شرایط نگهداری مواد غذایی، مدت زمان نگهداری و سایر عوامل بیرونی مانند قرار داشتن یخچال در معرض نور مستقیم آفتاب نیز موثر هستند.
۲٫ آیا تنظیم دمای یخچال بر اساس نوع مواد غذایی و مدت زمان نگهداری آنها تغییر میکند؟
خیر زیرا اکثر مواد غذایی قابل نگهداری در داخل یخچال را میتوان در محدوده دمای ۴ درجه سانتیگراد بهخوبی نگهداری کرد.
منابع
- https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/are-you-storing-food-safely#:~:text=Keep%20the%20refrigerator%20temperature%20at,F%20(4%C2%B0%20C).
- https://www.hublapp.co.uk/post/what-temperature-should-a-fridge-be-safe-food-storage#:~:text=Fridge%20temperature%3A%20quick%20summary,the%20risk%20of%20foodborne%20illnesses.