پرولاپس یا افتادگی روده یک عارضه به شدت خطرناک و دردناک است که بیمار در آن دچار افتادگی و خارج شدن بخشی از روده توسط مقعد می شود. معمولا افراد افتادگی روده و هموروئید را که دارای علائم مشابهی نظیر خونریزی مقعدی، ناراحتی و حتی در برخی موارد بیرون زدگی بافت روده از مقعد است ، اشتباه می گیرند. . اما آیا واقعا این دو بیماری یکی هستند یا تفاوتی بین آن ها وجود دارد؟ در ادامه این مقاله به بررسی شباهت و تفاوت های بیرون زدگی مقعدی و هموروئید پرداخته ایم.
هموروئید چیست؟
هموروئید که در اصطلاح عام به آن بواسیر گفته می شود، در اثر تورم و التهاب رگ های خونی در ناحیه پایین رکتوم یا مقعد به وجود می آید. این رگها می توانند به دلیل فشار زیاد در هنگام دفع، بارداری، یا چاقی بیش از حد ملتهب و متورم شوند. هموروئید دارای دو نوع داخلی (داخل مقعد) یا خارجی (خارج از مقعد) بوده و بسته به نوع آنها ، علائم مختلفی نظیر خونریزی، درد، و خارش را ایجاد برای بیمار ایجاد میکند. بنابراین درمیابیم که هموروئید تورم ناشی از عروق است.
افتادگی روده چیست؟
افتادگی روده که به عنوان پرولاپس روده یا رکتوم نیز شناخته میشود، به حالتی گفته می شود که بخشی از دیواره روده به سمت بیرون حرکت کرده و از مقعد بیرون می زند. این عارضه معمولاً به دلیل ضعف در بافت های حمایت کننده اطراف مقعد و رکتوم رخ داده و بیشتر در افراد مسن و افرادی که دچار مشکلات مزمن گوارشی هستند، دیده می شود.
تفاوت هموروئید و افتادگی روده
اگرچه هم بیماری هموروئید و هم پرولاپس رکتوم یا روده می توانند علائم مشترکی مانند درد و خونریزی را برای بیمار ایجاد کنند، اما این دو بیماری به طور کامل متفاوت بوده و به هیچ عنوان مشابه نیستند.
محل بروز : هموروئید ناشی از تورم رگ های ناحیه رکتوم یا مقعد است، در حالی که افتادگی روده به بیرون زدگی بافت روده از طریق مقعد اشاره دارد.
علت ایجاد کننده : هموروئید عمدتاً به دلیل فشار زیاد هنگام دفع، یبوست ، بارداری، و یا چاقی بروز می کند، اما پرولاپس روده بیشتر به علت ضعف عضلات لگنی و فشار مزمن روی بافت های روده ایجاد می شود.
علائم: البته که علائم مشترکی بین این دو بیماری وجود دارد، اما هموروئید بیشتر با علائمی مثل خارش، خونریزی حین اجابت مزاج ، تورم و در مواردی لخته شدن خون همراه است؛ در حالی که پرولاپس رکتوم یا روده معمولاً باعث احساس سنگینی در ناحیه مقعد و ناراحتی مداوم می شود.
نوع درمان: درمان هموروئید و درمان پرولاپس مقعد یا روده معمولاً به روش های مختلف انجام می شوند. هموروئید با روشهای دارویی و جراحی های سرپایی و آسان قابل درمان است، اما به طور کلی پرولاپس روده ممکن است نیاز به جراحی های پیچیده تری داشته باشد.
تفاوت در علت بروز هموروئید و پرولاپس
علت بروز هموروئید
- فشار زیاد هنگام دفع
- یبوست مزمن
- بارداری و زایمان
- اضافه وزن
- تکرر اسهال
علل پرولاپس روده
- ضعف در بافت های لگنی
- افزایش سن
- سابقه جراحی های لگنی
- مشکلات مزمن گوارشی مانند یبوست
روشهای تشخیص هموروئید و پرولاپس روده
تشخیص هموروئید معمولاً با معاینه بالینی و در برخی موارد استفاده از آندوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی انجام می شود. در مقابل، تشخیص پرولاپس روده ممکن است نیاز به بررسی و آزمایش های دقیق تر مانند کولونوسکوپی یا آزمایشات تصویربرداری خاصی انجام شود تا پزشک میزان و شدت افتادگی را دقیق تر بررسی کند.
روشهای درمان هموروئید
درمانهای خانگی: استفاده از حمام نشیمن (sitz bath)، داروهای مسکن موضعی، و تغییر رژیم غذایی برای کاهش یا کنترل یبوست.
درمانهای دارویی: استفاده از کرم ها و پماد های مخصوص از جماله شیاف یا پماد آنتی هموروئید برای کاهش تورم و درد.
درمان های جراحی: در موارد پیشرفته، ممکن است جراحی هایی نظیر بستن هموروئید (هموروئیدکتومی) یا استفاده از تکنیک های کم تهاجمی مانند رادیوفرکوئنسی برای کاهش اندازه هموروئید توصیه شود.
روشهای درمان پرولاپس روده
تقویت عضلات لگنی: انجام ورزش های خاص که به تقویت عضلات اطراف مقعد و رکتوم کمک می کنند.
تغییر در سبک زندگی: افزایش مصرف فیبر، مصرف مایعات، و پیشگیری از یبوست.
درمان جراحی: در موارد پیشرفته پرولاپس روده، جراحی های مختلفی مانند رکتوپکسی یا بازگرداندن بافت بیرون زده به محل اصلی خود انجام میشود.
پیشگیری از هموروئید و افتادگی روده
برای پیشگیری از هموروئید و پرولاپس روده، رعایت موارد زیر توصیه می شود:
- مصرف فیبر کافی و مایعات زیاد
- پرهیز از نشستن طولانی مدت
- انجام تمرینات ورزشی برای تقویت عضلات لگنی
- جلوگیری از فشار آوردن زیاد هنگام دفع
- نوشیدن روزانه حداقل ۸ لیوان آب
- داشتن فعالیت بدنی مناسب
- کنترل فشار بر رکتوم و درمان یبوست و اسهال
نتیجهگیری
با توجه به تفاوت های گفته شده از دو بیماری هموروئید و افتادگی روده ، در میابیم که این دو بیماری کاملا متفاوت و مجزا از هم هستند. بهترین راه برای درمان و پیشگیری از بروز این بیماری ها مراجعه به پزشک در اسرع وقت و به کارگیری درمان مناسب است.
منبع این مقاله: شفا کلینیک