شاید شنیده باشید که چشم ها دریچه روح انسان هستند. شما می توانید آن را بیشتر اوقات احساس کنید. وقتی با شخصی ارتباط چشمی برقرار می کنید، درک و تجربه شما از آن جلسه، سخنرانی و غیره. عمیق تر و خاص تر می شود.
شاید خود شما ناخودآگاه می خواستید تأثیر عمیقی روی کسی بگذارید و به چشمان او خیره شده اید یا گاهی اوقات از نگاه کسی متوجه می شوید که او دروغ می گوید. بدون شک تماس چشمی یا ارتباط چشمی یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در ارتباطات و گفتگوهاست.
تماس چشمی یکی از ویژگی های مهم زبان بدن است. زیرا مانند حرکات دست و پا چندان قابل کنترل نیست و در نهایت حقیقت را آشکار می کند. گاهی اوقات چشمان شما بلندتر از کلمات شما صحبت می کنند.
چگونه ارتباط چشمی عاشقانه برقرار کنیم؟
وقتی از زبان بدن و ارتباط غیرکلامی صحبت می کنیم، تماس چشمی و تماس چشمی به سرعت به ذهن متبادر می شود.
در مورد تماس چشمی و پیام هایی که چشمان ما می فرستند، بسیار گفته شده است. اما از آنجایی که برخی از این واژه ها به فرهنگ ملت ها و اقوام بستگی دارد و قاعده کلی برای آنها وجود ندارد، ناگزیر باید این بخش های فرهنگی را حذف کنیم و تنها به ویژگی ها و کارکردهای جهانی و فرافرهنگی ارتباط چشمی بپردازیم.
اهمیت ارتباط چشمی
اهمیت ارتباط چشمی به حدی است که می توان ادعا کرد که با حذف تماس چشمی برخی از محتوای گفتگو به سادگی منتقل نمی شود. شاید در یک مکالمه تلفنی یا مکاتبه، لازم باشد از چند کلمه و جمله برای انتقال پیامی استفاده کنیم که توسط چشم ها در عرض یک ثانیه منتقل می شود.
در بسیاری از موارد زبان چشم جایگزین کلمات می شود و ما فقط با یک نگاه پیام های خود را به طرف مقابل می رسانیم. مثلا:
وقتی در رستوران هستیم به پیشخدمت نگاه می کنیم و به او می گوییم که سر میز ما بیاید.
وقتی سعی می کنیم در یک قرار ملاقات با فرد خاصی ارتباط چشمی نداشته باشیم و به این ترتیب به او نشان دهیم که نسبت به او احساس مثبتی نداریم.
وقتی به نقطهای دور خیره میشویم، به دیگری میگوییم که در حال فکر کردن هستیم و غیرکلامی از او میخواهیم که مدتی صحبت نکند تا بتوانیم کمی فکر کنیم.
زمانی که سعی می کنیم بدون صحبت و تنها با نگاه، احساس مثبت و عشق خود را به طرف مقابل منتقل کنیم. شدت اثر تماس چشمی به حدی است که وقتی طرف مقابل از جنس مخالف است، دو دقیقه خیره شدن در چشمان او در یک گفتگوی دوستانه می تواند احساس محبت و اشتیاق قابل توجهی ایجاد کند (+).
اگر به رفتار روزانه خود فکر کنید، نمونه های بیشتری از اهمیت ارتباط چشمی خواهید یافت. به عنوان مثال، شاید شما از آن دسته افرادی باشید که با شنیدن یک جوک خنده دار در جمعی از دوستان و می خواهند بخندند، بلافاصله با فردی که بیشترین محبت و صمیمیت را نسبت به او دارند تماس چشمی برقرار می کنند.
اگر بخواهیم با ادبیات تحلیل رفتار متقابل صحبت کنیم، میتوان گفت که تماس چشمی چیزی شبیه نوازش است و همین کارکردها را دارد.
انواع رفتار چشمی
برای استفاده بهتر از چشمان خود در ارتباط و مذاکره، شناخت انواع رفتار چشمی مهم است. برخی از رایج ترین و پرکاربردترین رفتارهای چشمی به شرح زیر است:
ارتباط چشمی
تماس چشمی به این معناست که گهگاه به چشمان طرف مقابل نگاه می کنیم و دوباره از صورت او دور می شویم.
معمولاً این نوع نگاه مستقیماً به مردمک چشم فرد مقابل نیست. بلکه به دنبال فضای بین پیشانی و چشم می گردیم.
هیچ فرمول یا قانون خاصی وجود ندارد که چقدر باید تماس چشمی برقرار کرد و چقدر تماس چشمی را قطع کرد. اما باید به خاطر داشت که خیره شدن مداوم و از دست دادن کامل تماس چشمی مطلوب نیست. زیرا خیره شدن طرف مقابل را رنج می دهد و قطع ارتباط چشمی به طور کامل پیام های دیگری را برای او ارسال می کند.
بنابراین می توان گفت که برقراری و قطع تماس چشمی مداوم بهترین شکل تماس چشمی است.
خیره شدن در چشمان یکدیگر
خیره شدن نوع دیگری از رفتار چشمی است که همه ما تجربه می کنیم. هنگام خیره شدن، چشم برای مدت طولانی روی صورت طرف مقابل (و معمولاً روی چشمان او) متمرکز می ماند.
در روابط عاطفی بسیار نزدیک، چنین رفتاری را می توان به عشق و محبت تعبیر کرد. اما در روابط متعارف با افراد دورتر یا در مذاکرات و محیط های کاری، خیره شدن را می توان نوعی رفتار پرخاشگرانه تعبیر کرد.
به همین دلیل معمولاً از خیره شدن برای ابراز عصبانیت یا اعتراض به رفتار و گفتار طرف مقابل استفاده می کنیم.
همچنین، احتمالاً به همین دلیل، خیره شدن بیش از حد به چشمان دیگری، اقناع ما را کاهش می دهد (+). چون با ارسال پیام تهاجمی او را در حالت دفاعی قرار دادیم.